ดอกฟูจิหรือดอกวิสเทอเรีย เป็นดอกไม้อีกชนิดที่เป็นที่ชื่นชอบของผู้คนมาตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน ออกดอกเป็นพวงสีม่วงสวยงาม ในอนิเมะเรื่อง ดาบพิฆาตอสูร ก็มีการกล่าวถึงดอกวิสทีเรียว่าเป็นดอกไม้ที่อสูรจะไม่กล้าเข้าใกล้เพราะมีพิษที่ใช้ฆ่าเหล่าอสูรได้!? แล้วในความเป็นจริงดอกฟูจิมีพิษและใช้ขับไล่ปีศาจได้แบบในเรื่องหรือไม่ ? วันนี้เราจะพาทุกคนไปรู้จักดอกไม้ชนิดนี้ให้มากขึ้นค่ะ!
1. เปรียบดอกฟูจิ เป็นดั่ง “สาวในชุดฟุริโซเดะ”
ดอกฟูจิ (วิสเทอเรีย) จัดเป็นพืชตระกูลถั่ว สกุลไม้ดอก มีต้นกำเนิดในเอเชียคือจีน ญี่ปุ่น เกาหลี ฝั่งตะวันออกของสหรัฐอเมริกา และยุโรป พวงดอกประกอบด้วยดอกเล็ก ๆ จำนวนมาก แต่ละดอกมีขนาดประมาณ 2 เซนติเมตร สมัยก่อนจึงมักถูกเปรียบเทียบว่าเหมือนกับ “หญิงสาวในชุดฟุริโซเดะ”
หากเราสังเกตดอกฟูจิในสวนสาธารณะส่วนใหญ่จะห้อยสวยงามลงมาจากโครงตาข่าย แต่ทั้งนี้เจ้าดอกชนิดนี้ยังปลูกในกระถางได้ด้วยนะคะ ซึ่งช่วงเวลาออกดอกที่สวยที่สุดส่วนใหญ่จะเป็นช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม และมีหลากหลายสายพันธุ์มาก สำหรับในญี่ปุ่นที่นิยมจะเป็น โนดะฟูจิ ซึ่งเป็นพันธุ์ญี่ปุ่นดั้งเดิม หากใครตระเวนเที่ยวไปตามสถานที่ท่องเที่ยวอย่างอุโมงค์ฟูจิที่สวนคาวาจิ ฟูจิ ในฟุกุโอกะ ล่ะก็ จะได้ยลโฉมความงดงามของมันแน่นอนค่ะ!
2. ความแตกต่างของดอกฟูจิในแต่ละสายพันธุ์
- โนดะฟูจิ เป็นสายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศญี่ปุ่น ออกดอกสีม่วงอ่อน ม่วงเข้ม ชมพู และขาว
- ยามาฟูจิ พบเห็นได้ในฮอนชู ชิโกกุ และคิวชู นอกจากสีม่วงแล้วยังออกดอกเป็นสีชมพูและขาว
- ชินะฟูจิ (Chinese Wisteria) สายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีน ออกดอกเป็นสีม่วง ชมพู และขาว
- ชิโรบานะฟูจิ ออกดอกเป็นสีขาว ตรงกลางเป็นสีครีม
- อาคาบานะฟูจิ ออกดอกเป็นสีชมพูเข้มและม่วง
- อเมริกาฟูจิ (American Wisteria) สายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดในอเมริกา ออกดอกเป็นสีม่วงอ่อนและชมพู
3. ทฤษฎีว่าด้วยเรื่องที่มาของชื่อ “ดอกฟูจิ”
ในภาษาอังกฤษชื่อ วิสทีเรีย ตั้งตามนักกายวิภาคศาสตร์ชาวอเมริกัน Caspar Wistar ส่วนในภาษาญี่ปุ่น ฟูจิ (藤) มีหลายทฤษฎีมากมายเกี่ยวกับที่มาของชื่อนี้ เช่น มาจากคำว่า ฟุคิจิรุ แปลว่า พัดกระจัดกระจาย มาจากการที่ดอกถูกลมพัดปลิวไปตามสายลม หรืออีกทฤษฎีคือคำว่า 藤 ยังมีอีกความหมายคือ เถาวัลย์ ด้วยความที่ดอกมีสีม่วงและมีลักษณะเป็นเถาวัลย์เลื้อย จึงถูกเรียกว่า 紫藤 และต่อมาก็ถูกย่อเหลือเพียงแค่ 藤
ส่วนชื่อพันธุ์โนดะฟูจิ มาจากชื่อโนดะซึ่งเป็นสถานที่ที่มีชื่อเสียงในการชมดอกวิสทีเรีย อยู่ในเขตฟุกุชิมะ จังหวัดโอซาก้า
4. ภาษาดอกไม้ของดอกฟูจิ
ภาษาดอกไม้ของดอกฟูจิคือ ความอ่อนโยน การต้อนรับ ความซื่อสัตย์ มั่นคง ไม่พลัดพราก และมัวเมาในความรัก
- – ความอ่อนโยน มาจากการที่ดอกเล็ก ๆ จำนวนมากพลิ้วไหวไปตามสายลม
- – การต้อนรับ มาจากกิ่งของดอกที่ห้อยย้อยลงมาดูเหมือนกำลังโค้งคำนับต้อนรับทุกคน
- – ความซื่อสัตย์ มั่นคง มาจากการที่เถาของดอกพันรอบลำต้นอย่างแน่นหนา ทำให้สื่อถึงความหมายว่า ไม่ว่าอย่างไรก็ไม่แยกจากกัน
- – มัวเมาในความรัก ว่ากันว่ามาจากตัวละครชื่อฟุจิสึโบะกับมุราซากิในวรรณกรรมเรื่องเก็นจิโมโนกาตาริ
ส่วนในภาษาอังกฤษ ภาษาดอกไม้ของดอกวิสทีเรียก็คล้ายคลึงกันคือ Welcome (ยินดีต้อนรับ) , steadfast (แน่วแน่)
นอกจากที่กล่าวมาความหมายแบบโดยรวมแล้ว ก็ยังมีการให้ความหมายโดยแบ่งตามสีของดอกอีกด้วยนะ โดย สีม่วงหมายถึง มัวเมาในความรัก ส่วน สีขาวหมายถึง ความน่าเอ็นดูและความทรงจำที่ชวนให้คิดถึง
5. ดอกฟูจิสื่อถึงความโรแมนติกหรือ…
ความหมายของดอกฟูจิที่สื่อถึงเรื่องของความซื่อสัตย์ มั่นคง ไม่แยกจากกัน มองเผิน ๆ ก็ดูโรแมนติกแต่รู้ไหมว่าในอีกมุมก็อาจจะไม่ใช่แบบนั้นเสมอไป
ในญี่ปุ่นมีธรรมเนียมมาตั้งแต่สมัยโบราณในการปลูกต้นฟูจิและต้นสนไว้ติดกันโดยเปรียบเทียบ ต้นฟูจิเป็นผู้หญิง และต้นสนเป็นผู้ชาย เมื่อปลูกไว้ติดกัน เถาของฟูจิก็จะไปพันอยู่กับต้นสน ทำให้ความหมายเหล่านั้นอาจจะฟังดูน่ากลัวเล็กน้อย คล้ายกับว่า เมื่อจับได้แล้วยังไงก็จะไม่ปล่อยไปเด็ดขาด ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละคนด้วย จึงควรระมัดระวังหากต้องการให้เป็นของขวัญนะคะ
6. ดอกฟูจิคือดอกไม้ประจำวันเกิดของคนเหล่านี้!
ดอกไม้ประจำวันเกิดคือดอกไม้ที่เกี่ยวข้องกับวันเกิด ซึ่งเป็นคอนเซปต์ที่ว่ากันว่ามีต้นกำเนิดมาจากตำนานเทพเจ้ากรีกและโรมัน โดยดอกฟูจิจัดเป็นดอกไม้ประจำวันเกิดของคนที่เกิดในวันที่ 1 เมษายน, 5 เมษายน, 29 เมษายน, 30 เมษายน, 8 พฤษภาคม, 21 พฤษภาคม, 25 พฤษภาคม และ 31 พฤษภาคม ไหนมีใครเกิดวันเหล่านี้บ้างไหมคะ
7. จริงหรือที่ดอกฟูจิมีพิษร้ายแรง ?
ทั้งตัวดอกและเมล็ดของดอกฟูจิล้วนแล้วแต่ มีพิษ ทั้งสิ้น โดยเฉพาะในส่วนของ เมล็ด ยิ่งถือว่ามีพิษร้ายแรงเชียวล่ะ เพราะมีส่วนประกอยของเลคตินซึ่งเป็นโปรตีนที่ส่วนใหญ่มักพบในพืชตระกูลถั่ว ธัญพืช ถ้าทานเข้าไปในปริมาณมากล่ะก็จะทำให้มีอาการคลื่นไส้ วิงเวียน ปวดศรีษะ แต่ทั้งนี้ก็ใช่ว่าจะกินไม่ได้เสียทีเดียวเชียว เพราะดอกและเมล็ดถ้านำไปผ่านความร้อนที่มากเพียงพอก็ยังสามารถกินได้อยู่ โดยวิธีการส่วนใหญ่จะทำการแกะเมล็ดออกจากฝักก่อนแล้วค่อยนำไปย่าง จากนั้นให้ลอกเปลือกสีดำออก ก็จะสามารถทานเมล็ดสีเขียวข้างในได้ค่ะ ซึ่งตัวเมล็ดนั้นก็ยังมีสรรพคุณทางยาที่ช่วยแก้อาการท้องผูกและใช้เป็นยาระบายได้ดีอีกด้วยนะคะ
8. ฝันเห็นดอกฟูจิถือเป็นมงคล?
มีความเชื่อว่าการฝันเห็นดอกฟูจิ มีความหมายว่า คุณเป็นที่รักและชื่นชอบของผู้คนมากมาย และ การมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงดีอีกด้วย
9. ดอกฟูจิใช้ขับไล่ปีศาจได้จริงหรือ ?
ดอกฟูจิถือเป็นดอกไม้มงคลแห่ง “ความเป็นอมตะ” ค่ะ อีกทั้งยังเป็นสัญลักษณ์ของความ “อายุยืนยาว” “ครอบครัวมั่งคั่ง” “ลูกหลานรุ่งเรือง” โดยมีการบอกเล่ากันว่ากลิ่นหอมของดอกฟูจินำพามาซึ่งปาฏิหาริย์ ความโชคดี และช่วยปัดเป่าวิญญาณชั่วร้ายที่เป็นอันตรายต่อผู้คนให้ออกไปได้ เราก็จะเห็นกันนะคะว่าด้วยความเชื่อนี้เลยทำให้อนิเมะบางเรื่องมีการนำแนวคิดนี้ไปใช้ในในการให้ดอกฟูจิเป็นสิ่งที่ช่วยไล่สิ่งชั่วร้ายออกไป
แต่ทั้งนี้เราก็ไม่แนะนำให้มอบเป็นของเยี่ยมแก่ผู้ป่วยนะคะ เพราะอาจจะทำให้เกิดการนึกโยงไปว่าเป็น “โรคที่รักษาไม่หาย” ก็ได้ แต่แล้วแบบนี้ควรให้อะไรดีล่ะ? ใครสนใจเรื่องธรรมเนียมและดอกไม้แนะนำสำหรับการไปเยี่ยมผู้ป่วยของคนญี่ปุ่นตามไปอ่านกันได้ที่บทความ รวมดอกไม้ที่ชาวญี่ปุ่นห้ามซื้อไปเยี่ยมคนป่วย
ในฤดูใบไม้ผลินอกจากซากุระแล้วดอกฟูจิก็ยังมีความสวยงาม มีเสน่ห์มนต์ขลัง และเรื่องราวที่น่าสนใจตั้งแต่สมัยโบราณไม่แพ้กัน ใครไปเที่ยวญี่ปุ่นช่วงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคมอย่าลืมถ่ายรูปกับดอกฟูจิสวย ๆ มาอวดกันบ้างนะคะ
สรุปเนื้อหาจาก pex