หลังจากการรับประทานอาหารมงคลหรือโอเซจิเรียวริ (おせち料理) ในวันปีใหม่แล้ว คนญี่ปุ่นก็ยังมีธรรมเนียมปฏิบัติอีกหลายธรรมเนียมในเดือนมกราคม และหนึ่งในนั้นก็คือการรับประทานข้าวต้มสมุนไพร 7 ชนิด ในวันที่ 7 มกราคม ที่ผ่านมา มารู้ความเป็นมาและเหตุผลของการรับประทานข้าวต้มสมุนไพรในวันนี้ และมีสมุนไพรอะไรบ้างที่คนญี่ปุ่นนำมารับประทานกันค่ะ
ความเป็นมาและเหตุผลของการรับประทานข้าวต้มสมุนไพร 7 ชนิด
การรับประทานข้าวต้มสมุนไพร 7 ชนิดหรือ Nanakusagayu (七草がゆ) เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนานตั้งแต่สมัยนาราและเป็นที่แพร่หลายอย่างมากในสมัยเอโดะ โดยชนิดของสมุนไพรในข้าวต้มจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับช่วงเวลาและสถานที่ บางที่ก็ใส่สมุนไพรมากกว่าเจ็ดชนิด และบางที่ก็ใส่สมุนไพรน้อยกว่า คนญี่ปุ่นเชื่อว่าการรับประทานข้าวต้มกับสมุนไพร 7 ชนิดในเช้าวันที่ 7 มกราคม จะทำให้ร่างกายแข็งแรงปราศจากโรคภัย แต่จริง ๆ แล้วนัยสำคัญของการรับประทานข้าวต้มสมุนไพรของคนญี่ปุ่น คือ การพักและฟื้นฟูกระเพาะอาหารจากการทำงานหนักเพราะสังสรรค์รับประทานอาหารมากมายในช่วงปีใหม่
ผักทั้งเจ็ดชนิดและสรรพคุณที่ดีต่อสุขภาพ
- ผักชีล้อม (Dropwort) หรือ Seri (せり) เป็นพืชสมุนไพรที่มีธาตุเหล็กสูงช่วยบำรุงระบบไหลเวียนเลือด
- หูปลาช่อน (Shepherd’s purse) หรือ Nazuna (なずな) เป็นพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณช่วยลดไข้ ขับปัสสาวะ และมีผลลดความดันโลหิตสูง
- ชิวคัก (Cudweed) หรือ Gogyo (ごぎょう) เป็นพืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์ขับเสมหะ บรรเทาอาการคออักเสบและอาการไอ และช่วยขับของเสียออกจากร่างกายทางขับปัสสาวะ
- หญ้าลูกไก่ (Chickweed) หรือ Hakobera (はこべら) เป็นพืชสมุนไพรที่อุดมไปด้วยโปรตีนสารอาหาร และแร่ธาตุต่างๆ ที่จำเป็นต่อร่างกาย อีกทั้งยังมีสรรพคุณในการขับปัสสาวะ ห้ามเลือด และบรรเทาอาการปวด
- นิปเพิลเวิร์ต (Nipplewort) หรือ Hotokenoza (ほとけのざ) เป็นพืชสมุนไพรที่ช่วยคงสภาวะที่ดีของกระเพาะอาหาร ควบคุมการทำงานของลำไส้ และป้องกันความดันโลหิตสูง
- เทอร์นิพ (Turnip) หรือ Suzuna (すずな) เป็นสมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก รักษาแผลในกระเพาะอาหาร และป้องกันโรคกระดูกพรุนและมะเร็ง
- หัวไชเท้า (Radish) หรือ Suzushiro (すずしろ) เป็นพืชสมุนไพรที่ช่วยในระบบการย่อยอาหาร ป้องกันอาการท้องผูก บรรเทาอาหารคัดจมูก ช่วยละลายเสมหะ และบรรเทาอาการไอ
การรับประทานข้าวต้มสมุนไพร 7 ชนิด เป็นภูมิปัญญาเพื่อช่วยให้ร่างกายแข็งแรงต่อสู้กับความหนาวเย็นจากสรรพคุณอันเป็นยาของเหล่าสมุนไพร หลังปีใหม่ตามซูเปอร์มาร์เก็ตทั่วไปในญี่ปุ่นจะวางจำหน่ายสมุนไพรทั้งเจ็ดชนิดไว้ในบรรจุภัณฑ์เดียวกันเพื่ออำนวยความสะดวกในการนำไปปรุงข้าวต้ม รสชาติของข้าวต้มสมุนไพรไม่ค่อยอร่อยนัก แต่เมื่อรับประทานแล้วกลับสร้างความสดชื่นให้แก่ร่างกายมาก ๆ ค่ะ
สรุปเนื้อหาจาก: kids.rurubu.jp kikkoman