สวัสดีครับท่านผู้อ่าน จากที่คราวก่อนได้กล่าวถึง ขนมเซมเบ้ ซึ่งจัดว่าเป็นขนมที่ทำจากข้าวอย่างหนึ่งไปแล้วนะครับ คราวนี้ขอพูดถึงขนมที่ทำจากข้าวเจ้าอีกอย่างซึ่งกรอบ ๆ เคี้ยว ๆ ได้เหมือนกันแต่รูปร่างไม่เหมือนกันนั่นคือ “ขนมอาราเระ” ครับ
บรรดาขนมของญี่ปุ่นที่เป็นขนมขบเคี้ยวที่ทำจากข้าวนั้น เรียกรวม ๆ ว่า “เบย์คะ” (米菓) ซึ่งก็เป็นเพียงชื่อหมวดหมู่ที่ใช้ตามในซูเปอร์มาร์เก็ต แน่นอนพูดถึงขนมที่ทำจากข้าวเจ้านั้น ก็ต้องนึกถึง “เซมเบ้” กับ “อาราเระ” กัน (พูดถึงชื่อขนมนะครับอย่าไพล่ไปนึกถึงดร. เซมเบ้กับหนูน้อยอาราเล่ล่ะ คงรู้แล้วสินะว่าคนเขียนแกเอาชื่อขนมมาตั้งเป็นชื่อตัวการ์ตูนซะงั้น)
แล้วมันต่างกันตรงไหน?
ขนมอาราเระนั้นทำจาก “ข้าวเหนียว” (โมจิโคเมะ もち米) เคี้ยวเข้าปากแล้วมันจะหนึบ ๆ หน่อย แต่เซมเบ้ทำจากข้าวเจ้า (อุรุจิโคเมะうるち米 คือข้าวอย่างที่ใช้หุงกิน) อย่างที่เรากินกันมันก็จะกรอบแกรบอย่างข้าวเกรียบ
ขนมอาราเระนั้นว่ากันว่าเกิดจากการที่คนสมัยโบราณเอาโมจิ (แป้งข้าวเหนียวตำ) ที่ตากแห้งเอง มานาบกับแผ่นเหล็กให้มันร้อนมันพองแล้วก็กิน เป็นของทำกินเองในครัวเรือน ใช้อุปกรณ์ในบ้านตั้งแต่ครก สาก หวดไม้ไผ่ มีดทำครัว เตาปิ้ง เป็นมาอย่างนั้นจนถึงครึ่งหลังของยุคเมจิถึงเริ่มทำขายเป็นอุตสาหกรรม
วิธีทำขนมอาราเระสมัยนี้คือ หลังจากนวด ๆ ทุบ ๆ แป้งข้าวเหนียวแล้วก็เอาไปแช่เย็นเพื่อให้แห้งไวขึ้น แล้วค่อยเอาไปทำเป็นรูปทรง ส่วนขนมเซมเบ้นั้นเป็นแป้งข้าวเจ้า พอทุบแล้วก็เอาไปทำเป็นรูปต่าง ๆ ได้เลย
พูดไปแล้ว ขนมอาราเระนั้นมีหลายรูปทรง หลายรสชาติ เค็มก็มี หวานก็มี เช่น โนริมากิอาราเระ (อาราเระห่อสาหร่าย), “คาคิ โนะ ทาเนะ” (柿の種 อาราเระทรงเหมือน “เมล็ดลูกพลับ”) และที่น่าสนใจคือ ฮินะอาราเระ เป็นขนมที่เขาใช้กันในงานฮินะมัตสึริ ภาพจำที่คนรู้จักคือขนมเม็ดเล็กๆ หวานๆ หลากสี แต่นั่นมันเป็น “ฮินะอาราเระ” อย่างของคนคันโตครับ ฮินะอาราเระอย่างคนคันไซนั้นเม็ดโตกว่า เส้นผ่าศูนย์กลางราว 1 ซม. และปรุงรสเกลือหรือโชยุ สรุปคือเป็นขนมเค็ม
สมัยก่อนผู้เขียนนั่งกินข้าวในแคนทีนที่โรงงาน เขาเอา “ขนมข้าวญี่ปุ่น” ใส่ห่อพลาสติกขายห่อละห้าบาท ส่วนใหญ่จะเป็นขนมอาราเระ “แบบเค็ม” อย่างโนริมากิอาราเระ และคาคิ โนะ ทาเนะ ใส่ปน ๆ มา ผมคิดว่าขนมแบบนี้มีในไทยนานแล้วแหละ มีโรงงานทำขายในไทยด้วย แค่ว่าคนไม่รู้จักว่าจริงๆ เรียกว่า “อาราเระ” เท่านั้นเอง…
ขอให้เจริญอาหารนะครับ
สรุปเนื้อหาจาก Okashi to Watashi
ผู้เขียน: TU KeiZai-man
