ที่ญี่ปุ่นมีศาลเจ้าหลายแห่งที่มีชื่อเสียงเรื่องการไปขอพรเรื่องความรักและความสัมพันธ์กับเพื่อนหรือครอบครัว ซึ่งไม่ใช่แค่คนญี่ปุ่นเท่านั้น บรรดานักท่องเที่ยวชาวต่างชาติก็มักแวะเวียนไปศาลเจ้าเหล่านี้เพื่อขอพรเกี่ยวกับความรักอยู่ไม่ขาด
รู้หรือไม่ว่า การไปเยือนเพื่อศาลเจ้าหรือการไปขอพรนั้น จริง ๆ แล้วมีวิธีการและธรรมเนียมปฏิบัติที่เราควรรู้ไว้ เพื่อพอไปถึงแล้วจะได้ไม่ยืนงงจนทำอะไรไม่ถูก ยิ่งพอเป็นเรื่องการขอพรเกี่ยวกับความรักแล้ว ก็มีแนวปฏิบัติเพิ่มเติมมานอกเหนือจากการขอพรแบบทั่ว ๆ ไปอีกด้วย
แนวปฏิบัติทั่วไปเมื่อไปเยือนศาลเจ้า
ตามความเชื่อของญี่ปุ่น ศาลเจ้าเป็นที่สถิตของเทพเจ้า เรามักพบเห็นศาลเจ้าน้อยใหญ่ปะปนอยู่ในย่านบ้านเรือน หรือแม้แต่ท่ามกลางตึกใหญ่ ๆ ในเมือง เนื่องจากคนญี่ปุ่นเชื่อว่าเทพเจ้าจะคอยปกปักรักษาและดูแลผู้คนที่อยู่ในท้องที่นั้น ๆ นั่นเอง สำหรับแนวปฏิบัติพื้นฐานเมื่อไปเยือนศาลเจ้า มีหัวข้อหลัก ๆ ที่ควรปฏิบัติด้วยกัน 5 ข้อ ดังนี้
1. ทำความเคารพทุกครั้งที่ผ่านโทริอิ ทั้งขามา-ขากลับ
เริ่มจากก่อนจะเดินผ่านโทริอิ (鳥居) หรือซุ้มประตูขนาดใหญ่ที่อยู่ตรงทางเข้าศาลเจ้า ควรจะโค้งหนึ่งครั้งเพื่อแสดงความเคารพก่อนจะเข้าสู่อาณาเขตบ้านของเทพเจ้า แน่นอนว่าตอนขากลับก็ควรโค้งอีกครั้งเช่นกัน ถ้าเป็นไปได้ก่อนจะโค้งควรถอดหมวกและแว่นกันแดดออกด้วยเพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อเจ้าบ้าน
2. ไม่ควรเดินตรงกลางถนนศาลเจ้า
เมื่อเดินผ่านซุ้มประตูเข้าสู่ลานหน้าศาลเจ้าแล้วก็ไม่ควรเดินตรงกลาง เพราะเชื่อกันว่าส่วนตรงกลางของทางเดินนั้นเป็นทางสัญจรของเทพเจ้า ดังนั้นผู้มาเยือนอย่างเราควรให้ความเคารพโดยการเขยิบไปเดินด้านข้างแทน
นักท่องเที่ยวหลายคนอยากเก็บภาพประทับใจโดยมีศาลเจ้าเป็นฉากหลัง จริง ๆ แล้วก็ไม่แนะนำให้ทำ เนื่องจากเชื่อกันว่าจะเป็นการกีดขวางทางเดินของเทพเจ้านั่นเอง
3. ชำระล้างร่างกายและจิตใจให้บริสุทธิ์ด้วยการล้างมือ
นอกจากนี้ การทำความสะอาดก่อนเข้าศาลเจ้าก็เป็นเรื่องสำคัญ ใครที่เคยไปศาลเจ้าอาจจะคุ้นตากับศาลาเล็กๆ ตรงทางเข้าที่จะมีบ่อน้ำและกระบวยไว้ตักน้ำเรียกว่า Chozuya หรือ Temizuya (手水舎) ไว้ให้สำหรับการชำระล้างร่างกายและจิตใจให้บริสุทธิ์ก่อน โดยมีขั้นตอนง่าย ๆ ดังนี้
- เริ่มจากใช้มือขวาหยิบกระบวยตักน้ำจากบ่อมาล้างมือซ้าย
- เปลี่ยนมาจับกระบวยด้วยมือซ้ายเพื่อเทน้ำล้างมือขวา
- เปลี่ยนมาถือกระบวยด้วยมือขวาอีกครั้ง
- เทน้ำลงอุ้งมือซ้ายเพื่อใช้ในการล้างปาก
- ปิดท้ายด้วยการยกกระบวยให้เป็นแนวตั้งให้น้ำไหลลงมาล้างด้ามจับ เป็นอันเสร็จกระบวนการ
4. ทำความเคารพเทพเจ้า
เมื่อผ่านทางเข้ามาสู่ตัวศาลเจ้าแล้ว ก็ถึงขั้นตอนการทำความเคารพเทพเจ้า โดยมีขั้นตอนคือ
- เริ่มจากการยืนด้านหน้า โค้งเล็กน้อยหนึ่งครั้ง หากตรงนี้ใครที่อยากใส่เหรียญลงไปในแท่นด้านหน้าก็สามารถทำได้เช่นกัน เหรียญที่นิยมคือเหรียญ 5 เยน เพราะภาษาญี่ปุ่นคือคำว่า “โกะเอ็น” (五円) ซึ่งพ้องเสียงกับกับคำว่า “โกะเอ็น” (ご縁) ที่แปลว่า ความสัมพันธ์ที่ยาวนานหรืออยู่ตลอดไป (แนะนำว่าให้ค่อย ๆ หย่อน ไม่ควรโยนนะคะ)
- สั่นกระดิ่งหนึ่งครั้ง (บางที่อาจไม่มีกระดิ่ง ก็ข้ามขั้นตอนนี้ไปได้ค่ะ)
- โค้งอีก 2 ครั้ง
- ยกมือขึ้นมาพนมตรงหน้าอก และปรบมือ 2 ครั้ง
- แสดงเคารพหรือขอพรขณะที่มือยังพนมอยู่
- ปิดท้ายด้วยการเอามือลง และโค้งอีก 1 ครั้ง
แนวปฏิบัติเมื่อจะขอพรเรื่องความรัก
หลังจากพูดถึงแนวปฏิบัติทั่วไปกันไปแล้ว มาดูกันว่าถ้าจะเน้นไปขอพรเรื่องความรัก มีอะไรที่จะต้องรู้เพิ่มเติมอีกบ้าง
1. ศึกษาวิธีปฏิบัติและธรมเนียมแต่ละศาลเจ้า
โดยพื้นฐานแล้ว ธรรมเนียมปฏิบัติเมื่อต้องการสักการะเทพเจ้าจะใช้วิธีตามที่กล่าวไปด้านบน แต่อาจมีบางศาลเจ้าที่มีกฎหรือธรรมเนียมต่างจากที่อื่น ดังนั้นควรเริ่มจากการศึกษาธรรมเนียมบางอย่างที่อาจแตกต่างจากธรรมเนียมพื้นฐาน เช่น ศาลเจ้าอิซุโมะ (Izumo Taisha, 出雲大社) ในจังหวัดชิมาเนะ ที่มีชื่อเสียงเรื่องความรัก มีธรรมเนียมคือ ต้องปรบมือ 4 ครั้ง แทนที่จะปรบมือ 2 ครั้งตามปกติ
2. ขอให้เทพช่วยเฝ้ามองและเป็นกำลังใจ แทนที่จะขอให้ช่วยตรง ๆ
หลายคนเวลาขอพรเรื่องความรัก มักขอกับท่านเทพว่า “ขอให้ได้คบกับเขาด้วยเถอะ” “ขอให้สมหวังในความรักด้วยเถอะ” แต่อีกสิ่งที่ต้องท่องจำให้ขึ้นใจคือ “ขอพรอย่างเดียวไม่ได้ ต้องลงมือทำด้วย” กล่าวคือเวลาเราไปขอพรที่ศาลเจ้า ไม่ควรหวังพึ่งพิงเทพเจ้าให้บันดาลให้เท่านั้น แต่ควรพูดในลักษณะที่ว่าเราคาดหวังอะไร และเราจะพยายามทำอะไรเพื่อให้สมหวัง โดยขอให้เทพเจ้าคอยเป็นกำลังใจและสนับสนุน เช่น พูดทำนองว่า จะพยายามในเรื่อง… ท่านเทพช่วยเป็นกำลังใจให้ด้วย
3. อย่าลืมแนะนำตัวกับท่านเทพ
ก่อนจะเริ่มขอพรอะไรควรเริ่มจากการแนะนำตัว แม้ว่าวันๆ หนึ่งเทพเจ้าจะต้องฟังชื่อคนนับร้อยนับพัน (จนอาจจะจำได้ไม่หมด) เราก็ควรเริ่มจากการแนะนำตัวโดยบอกชื่อ บอกว่ามาจากไหน บอกวันเกิด เป็นการทำให้เทพเจ้ารู้จักเราก่อนที่จะเริ่มขอพรนั่นเอง
4. ศาลเจ้าเล็ก ๆ ในท้องถิ่นก็สำคัญ
อีกสิ่งหนึ่งที่คนมักมองข้าม คือการไปขอพรกับศาลเจ้าเล็ก ๆ ในท้องถิ่น เพราะหลายคนนิยมไปขอพรกับศาลเจ้าใหญ่ ๆ ดัง ๆ แต่แท้ที่จริงแล้วเทพเจ้าที่ดูแลผู้คนในท้องที่เองก็สำคัญไม่แพ้กัน
ว่ากันว่าเทพเจ้าเหล่านี้ ไม่ได้มีคนมาขอพรจำนวนมากถ้าเทียบกับศาลเจ้าดัง ๆ ทำให้เทพเจ้าสามารถให้ความสำคัญและใส่ใจกับผู้มาเยือนได้ทั่วถึง นอกจากนี้ สำหรับคนที่อยู่อาศัยในย่านนั้น ๆ ก่อนที่จะเดินทางไปขอพรที่ศาลเจ้าอื่นก็ควรแวะบอกกล่าวเทพเจ้าที่ดูแลในท้องถิ่นตัวเองก่อน เพื่อเป็นมารยาทอีกด้วย
5. เมื่อสมหวังให้ไปขอบคุณ
และสุดท้าย สำหรับใครที่สมหวังตามที่เคยได้ขอไป ก็อย่าลืมแวะไปแสดงความขอบคุณเทพเจ้าที่คอยอยู่เคียงข้างเราด้วยนะคะ เผื่อว่าคราวหน้ามีเรื่องต้องไปขอพรอีก เทพเจ้าท่านจะได้เอ็นดูและคอยช่วยเหลือเราต่อไป
เพียงเท่านี้ เราก็พอจะรู้ธรรมเนียม แนวปฏิบัติคร่าว ๆ และรู้เทคนิคในการขอพรด้านความรักอย่างไรให้ปังกันแล้ว ถ้าได้ไปศาลเจ้าเมื่อไหร่ ก็อย่าลืมลองนำไปใช้กันดูนะคะ
สรุปเนื้อหาจาก kokuhaku
